Yıllık Değerlendirme Raporu Nedir?
Yıllık değerlendirme raporu iş yerlerinin bir yıllık faaliyetlerini gösteren rapor olarak sunulur. Yılın son ayında gerekli düzenlemeler eşliğinde yapılması öngörülür. İşverenin bünyesinde bulunan ya da dışarıdan hizmet alımı yaptığı İş Güvenliği Uzmanı tarafından ve işyeri hekimi ile oluşturulan raporlardır. Bu raporlarda yapılan planlamaların işleyişi ve doğru yapılıp yapılmadığı kontrol edilmektedir. Aslında işyerleri için bir nevi karne örneği olarak da görülebilir.
Yıllık Değerlendirme Raporunun İçeriği
Rapor oluşturulurken belirli maddelerde incelemeler yapılıp, yetkili kişilerce imzalanır. İncelenecek olan maddeler şu şekilde sıralanabilir;
Acil Eylem Planı; yaşanabilecek kaza ve doğal afetlerde toplanma merkezleri ile tıbbı yardımların nasıl yapılacağının belirlenmesi işyerinde acil yaşanabilecek tüm alanları kapsar.
Risk Değerlendirmesi; risk oluşturan faktörlerin karşısında alınması gereken tedbirler içeriğidir. Bu değerlendirmeler yapılırken toplu korunma tedbirleri, teknik ve makine arıza durumları, İş sağlığı ve güvenliği tedbir levhaları ve kuralların yazılı olarak asılı olduğu panoların bulunması, yangınlara karşı alınabilecek tedbirler olarak belirlenir.
Eğitim Çalışmaları; çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği hakkında temel eğitimlerin verilmesi. Aynı zamanda bu eğitimlerin periyodik olarak devamının sağlanması. Kişisel koruyucuların ve makine koruyucuların nasıl kullanılması gerektiğini hakkında bilgilendirmelerin yapılması.
İşe Giriş Muayeneleri; işçilerin işe başlarken gerekli fiziki ve ruhsal muayenelerinin yapılmasını içeren kayıtlardır.
Ortam Ölçümleri; çalışma alanında herhangi bir sızma, çalışma alanının fiziki durumu ile ilgili kayıtların tutulmasını sağlar.
Periyodik Muayeneler; çalışanların sağlıklarının belirli periyotlar halinde kontrol altında tutulmasını içerir.
Radyolojik Analizler; teknik ekipmanların çalışma esnasında radyolojik zarar analizlerinin yapılması. Teknik aksamda aksayan bir yer varsa onun giderilmesi sağlanır.
Biyolojik Analizler; biyolojik risk etmenlerinin analizlerinin yapılmasını sağlar.
Toksilojik Analizler; tehlikeli atık sınıflarına göre toksit atık analizlerinin yapılmasını destekler.
Fizyolojik Testler; çalışma ortamının içini ve dış alanın iş sağlığı ve güvenliği mevzuatlarına uygunluk testleri yapılır.
Psikolojik Testler; çalışanların psikolojik durumları sürekli gözetim altında tutulur.
Diğer Çalışmalar; iş sağlığı ve güvenliği uzmanı tarafından dâhil edilmesi gereken diğer tüm konular olarak değerlendirilir. Bu şekilde genel şablonlar oluşturulmuş maddeler mevcuttur. Bunun yanı sıra iş güvenliğine dâhil edilebilecek her konu bu rapor da yer alabilir.
Yıllık değerlendirme raporu, oluşturulurken tamamen objektif bir şekilde yapılmalıdır. Bu hizmet genelde dışarıdan değerlendirme yapabilen profesyonel hizmetler sağlayan İSG ’ler tarafından yapılmaktadır. Yıl boyunca iş yerinde oluşan aksaklıkların, sorunların ve eğitimlerin en pratik bir şekilde çözüm getirilmesi gerekir. İz İSG İş Sağlığı ve Güvenliği & Danışmanlık bu konuda iş yerini hem denetime hazır hale getirebilmekte hem de objektif olarak yıllık değerlendirme raporu oluşturmada profesyonel ekipleri ile çalışmaktadır. Raporun oluşturulması 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatında belirtilen usule göre hazırlanıp yetkili kişilerce imzalanıp kayıt altına alınması şarttır. Raporu imzalayacak kişiler, iş yeri sahibi, İş Sağlığı ve Güvenlik Uzmanı ve işyeri hekimi olarak belirtilir. Bu rapor bilgilendirme olması açısından da işçi çalışan temsilcisi ile paylaşılıp öneri ve görüşleri alınır.
Yıllık Değerlendirme Raporunun Önemi
Yıllık değerlendirme raporu, işyerleri için güvenlik, sağlık ve fiziki şartları iyileştirilmesi için analiz edilir buna göre önlemlerin alınması sağlanır. İşçilerin çalışırken barınma, yemek ve çalışan ortam ile ilgili bilgilerin toplanıp iyileştirilmesinde kullanılır. Yıllık değerlendirme raporunun önemi, hem firmalar için hem de çalışanlar için hayati bir önem taşımaktadır. Yaşanabilecek olumsuz bir durumda gerekli bilgilere anında ulaşılabilmesini sağlar. Yapılmış herhangi bir eksiklik söz konusu ise bu raporlar doğrultusunda tespiti mümkündür. Yıllık değerlendirme raporu, firmanın çalışmalarını bir sene sonraya nasıl iyileştirilebilir sorusunu da yanıtlar. Firma yapılan hata, eksik ve kusurları bu rapor sayesinde tespit eder, kendisini bir sene sonrası için daha iyi hazırlamaya çalışır. Böylece iş planlamaları da yapılmış olur. Yıllık değerlendirme raporu, oluşturulduktan sonra 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatının ilgili maddesine göre en az sağlık raporları ile birlikte 15 yıl saklanması gerekmektedir. Sağlık raporlarının işten ayrıldıktan 15 yıl sonrası için geçerlidir. Çünkü Devlet için asıl olan yazılı belgedir. Talep anında gerekli evrakların teslim edilmemesi, yüklü cezai yaptırımları da yanında getirecektir.
Yıllık Değerlendirme Raporu Nasıl Hazırlanır?
İlk etapta aylık raporların tasnifi yapılır, genel çerçeve oluşturulması sağlanır. Bir önceki yıla ait çalışma planlarına uyulup uyulmadığının kontrolleri sağlanır. Ona göre belirli uygunluk notları düşülür. Bu yıllık çalışma plan ve öneri defterlerinin işyerleri tarafından onaylı olması gerekir. Tüm genel veriler toplandıktan sonra rapor titizlikle oluşturulmaya başlanır. Yıllık değerlendirme raporu, aynı zamanda bir İş Sağlığı ve Güvenliği kültürü oluşmasına yardımcı olur. Bazı firmalar bu konuda eksik işler yapabiliyor. Bu durumların önüne geçmek için yasal olarak şart koşulan yıllık değerlendirme raporu hayati bir önem taşıyor. Önceden alınabilecek önlem, tedbir ve çalışma şartlarının iyileştirilmesi, olduktan sonraya değil olmadan önceye hazırlık yapılabilmesinin önünü açmaktadır. Bu arada kanserojen madde çalışmaları yapan iş yerleri için de, ramak kala olay defterlerinin tutulmuş olması gerekir. Çalışanın işe geliş gidişinde ki sağlık durumu, fiziki hijyen kurallarına uygunluk gibi bilgilerin yer aldığı bir kayıt defterinin bulunması gerekir. Tüm bu genel iyileştirme ve güvenlik ölçüleri göz önüne alındığında yıllık değerlendirme raporunun önemi artmaktadır.
