Risk Değerlendirme Ekibi Kimlerden Oluşur?
Risk değerlendirmesi; bir iş yerinden toplanan veriler doğrultusunda, işletmenin faaliyet alanı, iş yeri özellikleri, çalışma sahasında tehlike yaratabilecek faktörlerin belirlenmesidir. Çalışanların oluşabilecek olumsuz durumlar karşısında nasıl etkilenecekleri gibi hususlar göz önüne alınır. Bu unsurlarının, ulusal veya uluslararası standartlara uygun olup olmadığı saptanır. En az bir personel çalıştıran tüm sahalarda yapılması zorunludur. İş yeri kendinize aitse, tek kişi olarak görev yapıyorsanız, böyle bir yükümlülüğünüz yoktur. Risk değerlendirmesi yapılmasındaki temel amaç; insan sağlığını, tesis güvenliğini tehdit eden unsurları ortadan kaldırmak veya en aza indirmenin yollarını aramaktır. Bu kapsamda;
Kullanılan ekipmanlar, ortam şartları, yanlış düzenleme, gibi durumlar meslek hastalıkları ve kazalarına neden olabilir. Olası tehlikelerin boyutunun ne olabileceği konularını saptamak ve alınması gereken önlemleri tespit etmek,
Personelin sağlık ve güvenliğini göz önünde tutarak muhtemel problemleri bertaraf etmek veya kabul edilebilir sınırlara düşürmek,
İş gücü kayıplarının nedenini araştırarak çalışma ortamı kaynaklı bir durum söz konusu ise konu ile ilgili gerekli çalışmaları yapmak,
bu ekibin görev tanımına uyar.
işlem tek bir birey tarafından değil, bir ekip tarafından gerçekleşir. Firma yetkilisi, ekibin ihtiyaç duyabileceği tüm belge ve bilgileri ekip ile paylaşmak durumundadır. Ekibin görev kapsamındaki yetkileri, işleyişin doğru gerçekleştirmesi açısından kısıtlanamaz. Peki, risk değerlendirme ekibinde kimler bulunur?
Firma sahibi ve vekili,
Güvenlik hizmetinden sorumlu iş güvenliği uzmanı,
Sağlık hizmetlerinden sorumlu doktor,
Çalışanları temsilen bir kişi,
İhtimal dahilinde olan ve mevcut sorunlar konusunda bilgi sahibi olan destek elemanları,
bu ekipte görev yapan kimselerdir.
Yükümlülükleri arasında iş sağlığı güvenliği profesyoneli bulundurma zorunluluğu henüz yürürlüğe girmeyen firmalar, uzman ve hekim olmaksızın İSG risk değerlendirme ekibi oluşturarak analiz yapabilirler.
Risk Değerlendirme Yönetmeliği Nedir?
30 Aralık 2012 tarihi itibariyle, işverenlerin olumsuzluk teşkil eden faktörlere karşı personel ile kişilerin çalışma ortamının güvenliğini sağlamakla sorumlu tutuldukları yönetmeliktir. Yönetmelik, sadece güvenliğin sağlanmasını değil, aynı güven ortamının devamlılığını, öngörülen iyileştirmelerin yapılması gerekliliğini de kapsar. Analizi tamamlamış olmak, ekibin görevinin sona erdiği anlamını taşımaz. Mesai saatleri içerisinde herhangi bir sorun ile karşılaşması muhtemel görevlileri, konuyla ilgili bilgilendirmek de risk değerlendirme ekibi yönetmelik kapsamındadır.
Risk Değerlendirme Ekibinin Görev Tanımı
İş sağlığı - güvenliği risk değerlendirme ekibi görevleri ve sorumlulukları doğrultusunda ele alınan konular:
Personeli konu ile ilgili aydınlatmak, yapmaları gerekenler konusunda bilgilendirmek,
Yasal süre sınırları içinde ortam değerlendirmesi yaparak, sonucun ne kadar etkin olduğunu kontrol etmek,
Çalışanların, sağlığını olumsuz yönde etkileyecek herhangi bir durum olup olmadığını, firmada hasta ve hasta ile temas kuranlar varsa durumlarının ne olduğunu belirlemek,
Ortaya konan tehdit unsurlarına karşı, önlem alan çalışmalar yapmak,
Belirlenen risk derecelerinin seviye kontrolünü yapmak, hangi tedbirlerin alınması gerektiğinin kararını vermek,
Uygunsuzlukları gerekli birimlere bildirmek, meselenin giderilip giderilmediğinin kontrolünü sağlamak,
Çözüm önerilerini müzakere edebilmek adına personelin görüşlerini almak,
Çalışanların mesleki sağlık ve güvenlikleri konusunda eğitilmelerini veya bu eğitimlerin koordinesini sağlamak,
Analiz esnasında tespit edilmeyen, sonradan doğabilen problemleri yetkili birimlere bildirmek, oluşabilecek tehditleri önleyici tedbirler alınmasını sağlamak,
Acil durum planı oluşturmak,
Olay kayıtlarını tutmak,
Atık ve artık kayıtlarını tutmak,
Çalışma ortamında can ve mal güvenliğinin sağlanması, problemlerin minimuma indirgenmesi ile ilgili konularda öneri sunmak,
Çalışmaları, tüm ünitelerle birlik içinde yürütmek.
Risk değerlendirme ekibi; risk analizlerini, meslek kolunun kapsadığı niteliğe göre çok tehlikeli gördüğü hallerde yılda iki defa, az tehlikeli sınıfına giren iş yerlerinde 4-6 yıl arasında yapmakla yükümlüdür.
Risk Değerlendirmesi Hangi Hallerde Yenilenir?
Değerlendirmeler, kısa bir süre önce yapılmış olsa dahi kimi hallerde faaliyetin tamamının ya da bir kısmının yenilenmesi gerekebilir. Bu unsurlar:
Firma faaliyet binasındaki tadilat veya taşınma durumu,
Üretim şekli değişikliği,
Kullanılan madde, ekipman değişikliği,
Üretim teknolojisinde meydana gelen değişiklikler,
Beklenmeyen bir kaza ya da meslek hastalığının meydana gelmesi,
Önceden belirlenen kabul edilebilir tehlike ve risk sınırları konusunda yönetmelikte değişiklik olması,
Kendi bünyesinde değil fakat dışarıdan kaynaklanan bir değişiklikten dolayı çalışma alanının etkilenebileceğinin öngörülmesi,
gibi hallerde ve gerekli bulduğunda analiz yenilenmelidir.
Risk Değerlendirme Formu Nedir?
Görevlendirilen ekip gerekli analizleri yaparken, çalışmalarını kayıt altında tutmalıdır. Saptanan olumsuzlukların işlendiği belgeye risk değerlendirme ekibi formu denir. Formda; çalışma ortamı ile ilgili genel bilgiler, görev yapan bireyler için ne gibi tehditlerin bulunduğu ve zarara neden olabilecek etkenler belirlenerek belgeye işlenir. Sadece tespit edilen çekince konularının ne olduğu değil, “Risk derecelendirme tablosu, bu hususlara karşı alınacak azaltıcı veya önleyici tedbirler ne olmalıdır, ekibin görev ve sorumlulukları nelerdir?” gibi aydınlatıcı bilgiler de yer almalıdır. “Önlemler alındıktan sonraki durum nedir? Endişe duyulan hususlar hangi seviyeye indirilmiştir?” v.b. gibi bilgilerin de formda belirtilmesi gerekir. Çalışma formunda sorumlu kişi veya kişilerin kim olduklarına dair bilgi de mutlaka yer almalı, görev yapan her bireyin onayının olduğuna dair isim ve imzaları bulunmalıdır.
