Portör muayenesi genel olarak insanların bulaşıcı bir hastalık taşıyıp taşımadıklarını anlayabilmek için yapılan kapsamlı bir muayenedir. Bu işlemde birden çok test yapılır ve sonuçların çıkması zaman alabilir. Özellikle ilaç ve gıda sektöründe çalışacak olan kişilerden genellikle en çok istenen testlerden biridir. Bu sebeple bu alanda faaliyet gösteren kuruluşlar İZ İSG uzmanlarından bu konu hakkında destek alarak mevzuat hakkında ki tüm bilgilere ulaşabilirler. Portör kelimesinin karşılığı taşıyıcı ve dağıtıcı demektir. Yani bir kişinin portör olması o kişinin bulaşıcı bir hastalık taşıdığı anlamına gelir. İşin ilginç yanı ise portör olan kişiler taşıdıkları virüslerden zarar görmeyebilirken bu virüsü bulaştırdıkları kişilerde ciddi sağlık sorunları görülebilir.
Bu sebeple insanların belirli zaman aralıkları ile gerekli kontrolleri yaptırmaları, portör nedir sorusunun yanıtını bilmeleri ve aynı zamanda portör muayenesi yapılan sağlık kurumlarından yardım almaları gerekir. Daha önce bu testi yaptırmamış birçok kişi olmasından dolayı ilk defa yaptıracak kişilerin mutlaka uzman önerileri ile hareket etmeleri gerekir. Özellikle portör muayenesi nasıl yapılır ve portör testi nasıl yapılır bu muayeneler için kimlerden destek almak gerekir gibi sorular çok önemlidir.
Portör nedir, portör olmak için rapor alınmalı mı veya buna benzer soruların yanıtları yazının devamında verilmiştir. Portör muayenesi birçok farklı testten oluşan bir işlemdir. Bu testlerin içinde burun, boğaz, bağırsak veya dışkı kültürü testleri yer alır. Her test ayrı ayrı yapılır ve ayrı değerlendirilir. Daha sonra ortaya çıkan sonuçlar bir araya getirilerek ortak bir değerlendirme yapılır. Bu testlerin yanında daha detaylı bir rapor için mutlaka akciğer taraması da yapılabilir.
Özellikle kalabalık ve hastalık bulaştırma olanağı olan yerlerde çalışacak kişiler için genellikle bu testlerin yapılması istenir. Örneğin bulaşıcı hastalığı olan bir kişi sadece çevresinde ki iş arkadaşlarına değil aynı zamanda ürettiği ürünü kullanacak kişilere de hastalık bulaştırabilir. Bu sebeple yapılan bu testin ne kadar önemli olduğu bu şekilde düşünüldüğü zaman daha kolay anlaşılabilir
Hekimler ile bir araya gelerek kendilerinden portör muayenesi nedir ya da portör testi nedir veya buna benzer konular hakkında gerekli tüm bilgiler alınabilir. Yapılan bu testlerin bir defa yapılması yeterli olmayacağından dolayı belirli aralıklar ile yenilenmelerinde fayda vardır.
Geniş içerikli bir muayene olan portör muayenesinde şu işlemler yapılır;
Gaita kültürü (salmonella ve shigella açısından).
Dışkının detaylı incelenmesi (helmint, giardia lambia kistleri, entamoeba ve histolytica kistleri açısından).
Akciğer grafisi (verem açısından).
Boğaz ve burun kültürü (staphylococcus aureus açısından).
İşverenler bu raporların ne kadar sürede bir yenileceğini belirleyerek çalışanlarından gerekli talepler de bulunabilirler. Bu raporların mutlaka tam donanımlı hastanelerde ve uzman kişiler eşliğinde yapılmalıdır. İşlemleri yaptıracak olan kişilerin öncelikle portör testi hangi bölümde yapılır veya bu testin sonuçları ne kadar zaman içinde çıkar veya bu sonuçlar ne kadar geçerlidir gibi sorulara yanıt almaları gerekir.
Portör Muayenesi Kim Tarafından ve Kaç Günde Bir Yapılır?
Portör raporu almak isteyen kişiler bunun için çalışıyorlarsa 3 ayda bir iş yeri hekimlerinden veya iş yerinden hekim yoksa devlete bağlı doktorlardan yardım alabilirler. Kişilere her seferinde aynı testler ve kontroller uygulanır. Alınan sonuçlar ise kayıt altına alınarak belirli dönemlerde değerlendirilip gerek olduğu takdirde o kişilere gerekli bilgiler verilir. Yapılan testlerin her biri farklı olduğu için doğal olarak farklı bölümlerde ve farklı kişiler tarafından yapılabilir. Ancak sonuçlar mutlaka ortak değerlendirilir ve o kişilerin dosyalarında depolanır.
Bir kişinin portör olduğunu kanıtlamak için mutlaka portör muayenesi yapılmalıdır. Yapılan testlerden sonra ortaya çıkan sonuçlara göre hareket edilir ve o kişilerin ilgili sektörlerde veya ilgili bölümlerde çalışmaya uygun olup olmadıkları yeniden değerlendirilir. Alınan raporların ne kadar geçerli olduğuna raporu talep eden iş yerleri veya işverenler karar verebilir. Ancak bu süre genel olarak 3 aydır. Bazı iş yerlerinde bu süre 1 yıla kadar çıkabilir.
Çalışanlarından portör testi talep edilen iş kolları arasında şunlar ön plana çıkmaktadır
Gıda sektörü
İlaç sektörü
Kreş ve yuva hizmetleri
Bu raporu almak isteyen ancak daha önce bu konu hakkında hiçbir bilgisi olmayan kişilerin yapacakları araştırmalarda dikkat etmeleri gereken birçok önemli konu vardır. Özellikle portör raporu nedir ne amaçla alınır ve nerelerden alınabilir gibi sorulara yanıt alınmalıdır. Aynı zamanda işverenler de mutlaka bu konuda duyarlı olmalı ve faaliyet gösterdikleri sektörlerde bu raporun gerekip gerekmediği hakkında bilgi sahibi olmalıdırlar. En çokta gıda, ilaç veya kreş hizmetleri gibi alanlarda hizmet gösteren bir işletme sahipleri dikkatli olmalıdırlar. Çünkü bu alanlarda portör muayenesi yasal bir zorunluluktur ve kişilerin raporlarını 3 ayda bir mutlaka yenilemeleri gerekir.
Yetki sağlık kurumlarından alınacak olan portör testi için randevu almak gerekebilir. Aynı zamanda hekimlerden bilgi alınarak hangi test için hangi şartların karşılanması gerektiği (aç olmak, tok olmak, ilaç kullanmamak vb…) öğrenilmeli ve eğer işlemler ücretli yapılıyorsa portör testi fiyatı hakkında da bilgiler alınarak gerekli tüm belgeler ile randevu tarihinde işlemlerin yapılacağı yerde olmak gerekir.
