İZ İSG işletmeleri, T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafınca yetkileri almış, işyerlerine deneyimleri üzerinden destek sağlayan kuruluşları ifade etmektedir. İş yerlerine beyan etmiş oldukları bu hizmetler bünyesinde işyerine işyeri hekimi yönlendirme, iş güvenliği uzmanı gibi etkileri bulunmaktadır. İSG mevzuatının yürürlüğünü sağlayabilmek adına hizmet vermiş olan bu özel işletmeler, işverenler tarafından uygulanması mecburi olan işlemleri yürütmektedir.
İş kazası bildirimi nedir? Sigortalı kişinin işyerinde bulunduğu esnada veya işveren tarafınca yürütülen iş kapsamında meydana gelebilecek, sigortalıyı hemen ya da akabinde bedenen-ruhen arızaya uğratan olayı kapsamaktadır. Peki iş kazası bildirimi nasıl yapılır? Bu sorunun yanıtı direk e-posta yolu üzerinden veya kuruma kargo yapılması şeklinde olmaktadır. İşveren iş kazası bildirimi nasıl yapılır?
Kaza bildirimi eğer firma tarafından yapılacak ise şu adımlar izlenmelidir:
Formun indirilerek çıktısının alınması
Formun eksiksiz bir şekilde doldurulması
Kargo aracılığı ile formun kuruma iletilmesi gerekmektedir.
Daha sonra iş kazasının meydana gelmesinin akabinde yapılmış olan bildirim sonrası tahkikat süresi başlamaktadır. Bildirimin içeriği açısından denetimin yapılması büyük bir öneme sahip olup, bildirim yapılmasının sonrasında SGK tarafınca gerekli incelemeler yapılıp nihai karar verilecektir.
Memur iş kazası bildirimi için;
Yetki talep formu ile birlikte SGK İl Müdürlükleri- Sosyal Güvenlik Merkezlerinin kısa vadeli hizmetler servisine başvurmaları akabinde yetki tanımlamaları yapılarak gerekli talimatların yapılması öngörülmüştür. Yani iş kazası geçiren bir memur, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında kazayı takip eden 3 iş günü içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirmeleri öngörülmüştür.
İş kazası yaşayan kişilerin kısa bir zaman dilimi içerisinde ( En fazla 3 gün) Sosyal Güvenlik Kurumuna giderek iş kazası bildiriminde bulunmaları gerekmektedir. İş kazası bildirim süresi hesaplamaları gerçekleştirildiği esnada, yalnızca iş günleri ve hafta sonları bu hesaplamanın içerisine girmektedir. Fakat hafta sonları bahsedilen bu 3 günlük zaman dilimi içerisine girmemektedir. İşçinin iş kazası bildirimi işlemlerinin yapılması sonrasında Sosyal Güvenlik Müdürlükleri, bu 3 günü hesaplayarak akabinde ceza uygulamasına geçmektedir.
İş kazası bildirimleri sürecinde uygulanacak olan adımların sırayla yapılması, aynı zamanda sürecin tamamlanması anlamını ifade etmektedir. Sosyal Güvenlik Kurumu, iş kazası bildirimi için uygulanacak olan ilk adım, elektronik yöntem aracılığı ile olanıdır. Sizler de uygulanacak olan adımların bildirim işlemlerini, elektronik ortam üzerinden yapabilirsiniz.
Şahıs veya kurumlarca SGK iş kazası bildirimi söz konusu ise adım adım uygulanacak adımlar şu şekildedir;
SGK kurumu tarafından işverene verilmiş olan kullanıcı kodları-e-bildirge şifresi ile sisteme öncelikle iş kazası bildirimi girişi yapılmalıdır.
Kurum, bildirim yükümlüsü olduğundan dolayı şifre ile sisteme giriş yapılması sonrasında formun doldurulup gönderilmesi gerekmektedir. Bu açıdan iş kazası bildirimi formu listesinin eksiksiz bir şekilde zamanında gönderilmesi büyük bir önem taşımaktadır.
Elektronik ortamlar üzerinde yapılmış olan bildirimlerin, ilaveten e- posta yolu aracılığıyla yapılması gerekmemektedir.
İş kazası bildirimi nereye yapılır? Sosyal Güvenlik Kurumu iş kazası bildirimleri, Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılmakta olup 2 yöntemle de bildirim yöntemi yapılabilmektedir. Bu 2 yöntemden birinin seçilmesi sonrasında kaza bildirimleri, Sosyal Güvenlik Kurumuna resmi bir şekilde iletilmektedir. İş kazası bildirimi yapacak olan kişi ise bahsedilen bu 2 yöntemden birini seçme özgürlüğüne sahiptir.
“İş kazası bildirimi nasıl yapılır?” sorusuna cevap olarak ;iş kazası bildirimlerinin yapılabilmesi için daha ayrıntılı bilgi vermek gerekir:
İş kazası bildirimlerinin yapılabilmesi için öncelikle SGK kurumuna gidilmesi gerekmektedir.
İnternet aracılığı ile gerçekleştirebileceğiniz iş kazası bildirimlerini yazılı bir şekilde de gerçekleştirmeniz mümkündür.
Eğer internet üzerinden iş kazası bildirimlerini gerçekleştirmek istiyorsanız, E-devlet sistemine giriş yaparak bildirimlerinizi kısa bir zaman dilimi içerisinde gerçekleştirmeniz mümkündür. Bu işlemin gerçekleştirilmesi için öncelikle bir e-devlet şifresine sahip olmanız gerekmektedir. E- devlet şifresi bulunmayan vatandaşların, PTT’ye giderek bu şifreyi elde etmeleri mümkündür. Sonrasında ise TC kimlik numaranız ve PTT’den almış olduğunuz e- devlet şifreniz ile birlikte sisteme kolaylıkla giriş sağlayabilirsiniz.
İş Kazası Bildiriminin Yapılmaması Sonucunda Uygulanacak Olan Cezalar Ne Kadardır?
İş kazası bildirimleri yapılmazsa ne olur? Bahsedilecek olan ceza tutarları, seneden seneye yapılmış olan güncellemeler neticesinde farklılık göstermekte olup, örneğin; iş kazası nedeniyle hastaneye gitmiş olan bir hastanın 10 gün içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmesi gerekmektedir.
Aksi halde 2022 yılında hastanelere uygulanacak olan iş kazası bildirimi cezası yaptırımları, yaklaşık 6,966 TL. civarında olmaktadır. 2021 yılı için örneğin;
Az tehlikeli sınıf: 3.825TL. ( 10’dan az personel çalıştıran işyerleri için geçerlidir).
Tehlikeli sınıf: 4.781 TL.
Çok tehlikeli sınıf: 5.737 TL- 11.475 TL. arasında tutardır.
İş Kazası Bildirimleri Kim Tarafından Yapılmaktadır?
İş kazası bildirimini kim yapar? İş kazası bildirimleri esnasında merak edilen sorulardan bir diğeri ise iş kazası bildirimlerinin kim tarafından yapıldığıdır.
Şöyle ki;
Bildirim, 5510 sayılı kanunların 4/1 (a) maddesi kapsamlarında 1 veya birden fazla işverene bağlı halde çalışmış olanlar bakımından işverence bildirim zorunlu hale getirilmiştir.
Eğer, kişi aynı kanunun 4/1 (b) kapsamında bulunan muhtar veya çalışan biri ise iş kazası bildirimlerinin doğrudan yapılması uygun görülmektedir.
Bunun yanı sıra, üniversite bünyesi dahilinde kısmi süreli olarak çalışan öğrencilerin geçirmiş olduğu bir trafik kazası durumu mevcut ise bu bildirimlerin Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılması zorunlu tutulmuştur.
Şantiye şeflerinin ise görevli olmuş oldukları inşaat alanlarında meydana gelmiş olan iş kazalarını ilgili mercilere bildirmek zorunlu tutulmaktadır.
İş kazası bildirimi iptali nasıl yapılır? Sorusu da bir diğer merak edilen iş kazası kapsamında sorulması gereken sorular arasında yer almaktadır. Şöyle ki; e bildirge sistem sayfası üzerinden ‘Resen tespit’ olarak ifade edilmiş kaza raporlarına itiraz notu eklenecektir. Bu doğrultuda SGK kurumuna herhangi bir kazası olmadığına dair tutanakların üst bir yazı veya görselleriyle dilekçe ile başvuruda bulunması öngörülmektedir.
