Beton Dökümünde İş Sağlığı ve Güvenliği
Dünyada ve ülkemizde ölümlü kazaların yaşandığı sektörlerin başında yüksek çalışma, inşaat, elektrik işleri, yük kaldırma ve ağır sanayi gelmektedir. Beton dökümü de bu iş kollarına bağlı olarak bir faaliyet yürütmektedir. Beton dökümünde iş sağlığı ve güvenliği temel olarak izinli ve belli plana göre yapılması gereken bir iştir. Binalar, inşaat alanları, işyerleri ya da benzeri birçok yerde beton dökümü yapıldığı için birçok risk ve tehlike içerir. Kazaların önlenmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı açıkladığı yönetmelikle gereken tedbirleri sıralamıştır.
İş sağlığı ve güvenliği açısından beton döküm işinin üç yönü vardır. Birincisi hazır beton taşıyan aracın trafiğe çıkıp güvenli bir şekilde inşaat alanına ulaşması diğeri de gelen aracın döküm sırasında güvenliğinin sağlamasıdır. Üçüncü yönü ise gelen mikser, pompa ya da aracın güvenli bir şekilde döküm alanında gitmesidir. İZ İSG beton döküm iş sağlığı ve güvenliği ile diğer iş kolları için uzun süredir hizmet veren bir kurumdur. Bu noktada firmalar iş sahaları içinde ve çevresinde güvenliği sağmalıdırlar. Bunun sağlanması hem yönetmelik gereği hem de can kaybı, yaralanma ve iş kazalarını önlemek için elzemdir. Beton pompaları ya da mikserlerinin gece çalışması durumunda beton dökülecek alanın ana yoldan itibaren aydınlatılması gerekir. Aynı zamanda yol üzerine ışıklı işaretçiler konulması şarttır.
Beton Döküm İşinde Yaşanabilecek İş Kazası Riskleri Nelerdir?
Yapılan her üretim sürecinde belli riskler ve tehlikeler bulunmaktadır. Olası iş kazaların önlenmesi için işe başlamadan risk analizi yapılıp buna göre önlemler alınmalıdır. Çevre ve insan güvenliği sağlandıktan sonra faaliyete başlanmalıdır. İşlem öncesi ve sırasında kesinlikle mühendis ve iş güvenliği uzmanının olması gerekir.
Beton döküm işinde olası iş kazalarını çeşitli nedenler altında sıralayabiliriz.
Beton pompası ya da mikserin devrilmesi
Fil hortumun çıkması ya da borunun yerinden düşmesi
Beton pompası ile mikserin arasına kişinin sıkışması
Hazır betonun kişinin yüz ve cildine değmesi sonucu beton yanığı oluşması
Yukarıda sayılan kazaların dışında yaşanılan diğer durumlardan biri de beton aracının döküm alanına gelirken trafik de başka araçlarla çarpışmasıdır. Böyle kazalar sonucu da maalesef ölümler ve yaralanmalar meydana gelmektedir. Beton dökümünde iş güvenliği için her adımın dikkatle atılması gerekir. Döküm alanına işi olmayanlar girmemelidir. Çalışan işçilerin ekipmanları sağlam ve kaliteli olmalıdır. Yetkili kişi tarafından ekipmanlar ve koruyucular kontrol edilmelidir.
Beton Döküm İşinde İş Güvenliği Nasıl Sağlanır?
Yaşanılan ve karşılaşılan her problemin bir çözümü vardır. İş sağlığı ve güvenliği için de aynı durum söz konusudur. Eğer bir iş kolunda ya da endüstride kaza riskleri ve tehlikeleri varsa çözümleri de muhakkak vardır. Bununla birlikte beton iş güvenliğinde olası kazaların en aza indirmek için önce ve sonra yapılması gereken tedbirler vardır.
Öncesi için yapılacaklar
Beton dökümü için yapılacak kalıpların sızdırmayan, muntazam ve yağlanmış olması gerekir.
İşlem sırasında kullanılacak alet ve ekipmanlar yetkili kişi tarafından incelenmelidir ve hazır olmalıdır.
Çevre güvenliğinin sağlanması, hortumların, su ve boşaltım araçlarının hazır tutulması gerekir.
İşlem sırasında ve sonrasında yapılacaklar
Beton dökülen bölgenin veya binanın alt katında herhangi bir çalışma varsa işlem bitene kadar durdurulmalıdır.
Beton dökümü yapılırken mastar ve vibratör yardımı ile malzemenin eşit dağılımı sağlanmalıdır.
Mikserin ağzında bulunan fil hortumunun savrulup birine zarar vermemesi için tedbir alınmalıdır.
Beton Dökülen alandaki kalıpların çatlaması, sızdırmasına karşı faaliyet bitene kadar gözetim yapılmalıdır.
Beton dökümünü idare eden kişi işinde uzman ve gerekli ekipmanlarının olması gerekir.
İşlem sırasında beton pompasının operatörü fil hortumunu tutan kişi ile devamlı iletişim halinde olması gerekir.
Beton dökümü sırasında iş güvenliği
araştırmalara göre yaşanan kazaların büyük çoğunluğu mikserler ya da pompa araçları ile alakalıdır. Büyük tonajlı olan bu vasıtalar güvenli kullanılmadıkları zaman hem trafik için hem de beton dökümü sırasında tehlike oluştururlar. Bu yüzden yapılacak ilk işlemlerden biri beton araçlarının düzenli bakımlarının yapılmasıdır. Ayrıca trafik yönetmeliğine göre beton döküm araçlarının gidecekleri inşaat ya da şantiye alanlarına en kısa yoldan gitmeleri gerekir.
Beton Dökümü Sırasında Olası Kazalar için Alınacak Önlemler
Beton dökümü faaliyeti sırasında var olan tehlike ve risklerin olası bir kazaya dönüşmemesi için iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınması şarttır. Bu bir ihtiyaç yanında yönetmelikle belirlenmiş bir kurallar bütünüdür. Bunun yanında kişisel olarak beton dökümü sırasında her türlü kazaya karşı alınacak önlemler vardır. En başta mikser ve pompa operatörlerinin yetki belgesinin olması ve bunun kontrol edilmesi gerekir. Firma bu konuda dikkatli davranmalıdır. Beton pompaları şantiye alanlarına kurulurken zeminin sağlam olması sağlanmalıdır.
Kişisel olarak beton yanıkları ölüm ve yaralanmalardan sonra gelen en ciddi kazaların başında gelir. Beton yapı olarak döküldüğü ortam ya da değdiği yerdeki suyu çekerek kurutur. Vücudun herhangi bir yerine değmesi halinde teni kurutur ve kızarıklık bırakarak yakar. Göze gelmesi halinde ise görme kaybına neden olacak durumlar yaratabilir. Böyle bir durumda kişi direkt hastaneye götürülmelidir. Tedbir için ise beton pompası döküm yaparken koruyucu kıyafet olmadan çevresinde bulunulmamalıdır. Beton döküm sahasında çalışan işçilerin vücudun açıkta kalan kısımlarını örten kıyafet, gözlük ve çizme giymeleri gerekir.
