Son zamanlarda dünya genelinde birçok salgın hastalık ortaya çıkıyor. Hava koşullarının etkisiyle hızla yayılan virüsler, çocuklardan yaşlılara kadar herkese hızla bulaşıyor. Şimdi de acillerdeki adenovirüs vakalarının artışı, halk sağlığı açısından endişe verici bir gelişme olarak öne çıkıyor. Peki adenovirüs vakalarındaki artışı nasıl yorumlamak gerekiyor? Hastalığın belirtileri neler? Uzmanlarla mercek altına aldık.
Adenovirüs; üst solunum yolu enfeksiyonları, göz enfeksiyonları ve mide-bağırsak problemlerine neden olabilen bir virüs grubu. Bir-iki aydır vaka sayılarındaki artış, virüsün yayılma hızının ve etkisinin giderek arttığını gösteriyor. Uzmanlar, bu artışın nedenlerini anlamak ve kontrol altına almak için çeşitli önlemler geliştirmeye çalışıyor.
Konuyu Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Nafiz Koçak’a danıştığımda, şu an için bir salgın boyutundan söz etmenin zor olduğunu ancak vaka sayılarında artış yaşandığını belirtti. Prof. Dr. Koçak, şunları ekledi:
“Adenovirüsler dünya çapında dağılım gösterir ve yıl boyunca enfeksiyon yapabilir. Ülkemizde de bir iki aydır gücünü artırdı. Genellikle kendiliğinden sınırlanır veya klinik olarak belirsizdir. En sık bebekler ve küçük çocuklarda görülmekle beraber okullar ve askeri birlik gibi toplu yaşanılan yerlerde salgınlara neden olabilir.”
GRİBE BENZER ŞEKİLDE ORTAYA ÇIKIYOR, VÜCUDUN FARKLI BÖLGELERİNDE ENFEKSİYONA NEDEN OLUYOR
Adenovirus enfeksiyonlarının grip gibi hastalıklara benzer şekilde ortaya çıktığını söyleyen Prof. Dr. Nafiz Koçak, “Virüsün A’dan G’ye yedi türü bulunuyor. En önemlisi de 100’ün üzerinde adenovirüs serotipinin olması. Bunların her biri farklı vücut bölgelerinde enfeksiyona neden oluyor” ifadelerini kullandı.Virüsün, çocukluk çağı viral solunum yolu enfeksiyonlarının yaklaşık yüzde 2-7’sinden, viral pnömoni ve bronşiolitin yüzde 5-11’inden sorumlu olduğunun altını çizen Prof. Dr. Koçak, “Bu enfeksiyonlar, HIV enfeksiyonu ve KOAH gibi bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde, hematopoietik kök hücre nakli ve kalp ameliyatı geçirenlerde, kanser kemoterapisi almış hastalarda daha ağır seyredebilir hatta ölümcül olabilir” şeklinde konuştu.
Yaygın epidemi yapabilir mi? sorusuna da cevap veren Prof. Dr. Nafiz Koça, “Buna yakın zamanda Pakistan’da yapılan bir değerlendirme ile yanıt verecek olursak, istatistiksel analiz ve modelleme teknikleri aracılığıyla; sıcaklık, nem ve yağış gibi iklim değişkenleri ile adenovirüs enfeksiyonlarının yaygınlığı arasındaki ilişki kuruldu. Hatta çevre kirliliğinin de etkili olduğu değerlendirildi. Ayrıca Hindistan’ın kuzeybatısında yer alan Pencap’ta Eylül 2023'te adenoviral konjonktivit (Gözün beyaz kısmını ve göz kapaklarının iç yüzeyini kaplayan ince zarın iltihaplanması) salgını nüfusun önemli bir bölümünü etkiledi. Bu salgında günlük ortalama 13 bin yeni vaka bildirildi” ifadelerini kullandı.
